تاریخ نگری و منابع تاریخ‌نگاری مسعودی (346-280هـ.ق) در کتاب التنبیه والاشراف

نویسندگان

چکیده مقاله:

اگرچه بررسی کارنامۀ تاریخ‌نگاری مسعودی، منحصر در کتاب التنبیه و الاشراف نمی‌باشد اما می‌توان گفت شاکلة اصلی تاریخ‌نگاری وی را دربر می‌گیرد. مسعودی مورخ برجستة سده‌های سوم و چهارم هجری، یکی از بنیان‌گذاران تاریخ‌نگاری تحلیلی و عقلی به شمار می‌رود که با تألیف آثار خود، نگرش خاصی در تاریخ‌نگاری تحلیلی برپایه عقل اعمال نمود. التنبیه والاشراف مسعودی از کتاب‌های عمومی اواسط قرن چهارم هجری است که در عین اختصار و سادگی، حجم وسیعی از اطلاعات تاریخی، جغرافیایی و فلسفی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد. موضوع اصلی این نوشتار شناسایی منابع اطلاعات تاریخ‌نگاری مسعودی در التنبیه و الاشراف می‌باشد. استفاده از متونی نظیر منابع یونانی، عربی، مسیحی، یهودی و حتّی هندی که نشانگر تلاشی جهت غنی‌سازی هرچه بهتر مطالب بوده و همچنین استفاده از دانش جغرافیا و بهره‌گیری از روش مهم و کارآمد مشاهده و مناظره و ترکیب آن با ذهن عقل‌گرا و مستدل‌سازی آن، از جمله محورهای اصلی منابع و شیوه‌های مورد استفاده مسعودی در کسب اخبار و معرفت تاریخی جهت نوشتن تاریخ بوده که وی را به عنوان یک میراث‌دار سنت تاریخ‌نگاری تحلیلی درآورده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مسعودی و « التنبیه و الاشراف»

علی بن حسین مسعودی ، مورخ و جغرافیدان برجسته سده چهارم هجری است که از بسیاری آثار منسوب به او ، تنها دو کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر و التنبیه و الاشراف بر جای مانده است . مقاله حاضر ، پس از شرح احوال و گزارش آثار مسعودی به معرفی کتاب ارزشمند « التنبیه و الاشراف » می پردازد: نخست منابع و مآخذ مسعودی در تألیف این کتاب معرفی می شود ، پس از آن نوآوریهای وی در این اثر برجسته می آید. واژه شناسی ،...

متن کامل

مسعودی و « التنبیه و الاشراف»

علی بن حسین مسعودی ، مورخ و جغرافیدان برجسته سده چهارم هجری است که از بسیاری آثار منسوب به او ، تنها دو کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر و التنبیه و الاشراف بر جای مانده است . مقاله حاضر ، پس از شرح احوال و گزارش آثار مسعودی به معرفی کتاب ارزشمند « التنبیه و الاشراف » می پردازد: نخست منابع و مآخذ مسعودی در تألیف این کتاب معرفی می شود ، پس از آن نوآوریهای وی در این اثر برجسته می آید. واژه شناسی ،...

متن کامل

رویکرد جامعه شناسی تاریخی در تاریخنگاری علی بن حسین مسعودی

این رساله رویکردی بین رشته ای دارد، زیرا از تاریخ و جامعه شناسی صرف ، فاصله گرفته ، رهیافتی جدید در مطالعات تاریخی ، ارائه شده است. همچنین در برگیرنده جنبه های نظری است. بین تاریخ با جامعه شناسی پیوند زده ، روش جامعه شناسی تاریخی را مبنای کار قرار داده است. براین اساس ، ضمن تحلیل تاریخنگاری مسعودی ، دیدگاههای وی نیز با نظریه های جدید جامعه شناسی تاریخی، در عرصه تغییرات و انقلابهای اجتماعی ، مطا...

15 صفحه اول

بررسی انتقادی کتاب مقدمه ای بر تاریخنگاری

کتاب مقدمه‌ای بر تاریخنگاری نوشته راجر اسپالدینگ و کریستوفر پارکر است که در هفت فصل به مسائل مختلفی در زمینه‌ی تاریخنگاری پرداخته‌اند و مباحثی مرتبط با فلسفه تاریخ و روش تحقیق در تاریخ را نیز مورد بررسی قرار داده‌اند. نویسندگان تأکید خود را بر علم تاریخ(تاریخ به مثابه گزارش) قرار داده و مؤلفه‌ی اساسی در جستار‌های تاریخی را بررسی مکاتب تاریخی و فکری بشمار دانسته‌اند. از این روی نویسندگان به مباح...

متن کامل

تاریخ نگاری و تاریخ نگری خاندان منجم یزدی

تاریخ نگاری و تاریخ نگری دوره صفوی بر پایه کاربستی از عناصر معرفتی بر آمده از مقتضیات فرهنگی آن دوره بسط و گسترش یافت. اندیشه غالب در آثار مورخان این عصر را می توان نوعی حکمت الهیاتی خواند که از سوئی برآمده و متاثر از مذهب شیعه بود و از سوئی دیگر این اندیشه بنیان نظری مشروعیت و مقبولیت حاکمیت صفویان در گستره ایران را موجه می ساخت. از جمله این مورخان می توان به سه مورخ درباری خاندان منجم یزدی (م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 21

صفحات  131- 152

تاریخ انتشار 2018-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023